ال ای دی LED یا دیود ساتح کننده نور Light-Emitting Diode یک منبع نور نیم‌رسانا است که با عبور جریان الکتریکی از آن، از خود نور تابش می‌کند. الکترونهای موجود در ماده نیمه رسانا با حفره‌های الکترون باز ترکیب می‌شوند و انرژی خود را به شکل فوتون آزاد می‌کنند. رنگ نور تابیده شده مربوط به انرژی فوتون‌ها بستگی به انرژی مورد نیاز الکترون‌ها برای عبور از شکاف انرژی نیم‌رسانا دارد. برای به‌دست آوردن نور سفید از چندین نیم‌رسانای مختلف استفاده می‌شود یا اینکه لایه‌ای از فسفر تاباننده نور بر روی افزاره نیم‌رسانا قرارداده‌می‌شود.
ال ای دی ها به عنوان یک قطعه الکترونیکی کاربردی در سال ۱۹۶۲ ظهور کردند، و فقط می‌توانستند نور فروسرخ ضعیفی از خود تابش‌کند. از ال ای دی های فرو سرخ در کنترل از راه دور دستگاه های الکترونیکی مصرفی مانند تلویزیون‌ها استفاده گردید. اولین ال ای دی های با نور مرئی بسیار ضعیف بوده و فقط محدود به رنگ قرمز بودند. امروزه ال ای دی هایی با خروجی های بالا و در کل طیف نور مرئی، فرابنفش، و امواج فروسرخ موجود هستند.
ال ای دی های اولیه اغلب به عنوان لامپ‌های نشانگر، جایگزینی برای لامپ‌های رشته‌ای کوچک و در نمایشگرهای هفت بخشی استفاده می‌شدند. تحولات اخیر ال ای دی های سفید با نور بالا و مناسب برای روشنایی اتاق و فضای باز تولید کرده‌اند. اختراع ال ای دی ها منجر به اختراع نمایشگرها و حسگرهای جدید شده است، و نرخ بالای کلیدزنی آنها در فناوری ارتباطات پیشرفته مفید است.
یک لامپ ال ای دی نوین به شکل یک لامپ رشته‌ای به همراه هیت سینک آلومینیومی، یک پخش کننده نور گنبدی‌شکل و پایه پیچ E27 یا E14 با استفاده از منبع تغذیه داخلی که با برق شهری کار می‌کند.
ال ای دی ها نسبت به لامپ‌های رشته‌ای مزایای فراوانی دارند، از جمله: مصرف انرژی کمتر، عمر بالاتر، استحکام فیزیکی بالاتر، اندازه کوچکتر، و کلیدزنی سریع‌تر. ال ای دی ها همچنین در کاربردهای متنوعی استفاده می‌شوند، از جمله: لامپ هواپیماها، لامپ‌های ریسه‌ای، چراغ‌جلوی خودروها، تبلیغات، نورپردازی‌های عمومی، چراغ‌های راهنمایی، فلش دوربین‌ها، لامپ‌های پرورش گیاه، تجهیزات پزشکی و …
برخلاف لیزر، نوری که از ال ای دی تابش می‌شود نه از نظر طیفی همدوس است و نه حتی خیلی مونوکرومیک است. با این حال، طیف آن به اندازه کافی باریک است که در چشم انسان به عنوان یک رنگ خالص (اشباع) ظاهر می‌شود.همچنین برخلاف اکثر لیزرها، تابش آن از نظر مکانی همسو نیست، بنابراین نمی‌تواند به روشنایی‌های بسیار زیاد مشخصه لیزرها نزدیک شود.
این مقاله دربارهٔ اصول دیودهای نورگسیل است. با فتودیود اشتباه نشود.