خروجی دستگاهها از جهت تعداد باندهایی که می توان به آنها وصل کرد محدودیّت دارند. شما نمی تواند به یک کانال دستگاه ضعیف مثلاً 10 عدد باند وصل کنید! شاید به یک رادیو ضبط یک عدد باند وصل کنید و بسوزد! از این رو به چند اصل توجّه کنید:
- عرضه بر حسب تقاضا: قانون VIR را به یاد بیاورید. هرچه اهم پایین بیاید جریان بالا می رود. مثلاً دستگاهی که به خروجی 16 اهم 50 وات می دهد، به خروجی 4 اهم 100 وات ارائه می دهد. البته این را هم توجه کنید که بر حسب مقاومت خروجی، مدار پاور گین و ضریب تقویت را بالا می برد و شما احساس نمی کنید که با زیاد شدن باند ولوم صدای تک تک آنها کم شده است…
- محدودیّت امپدانس خروجی: با توضیحی که دادیم با زیاد تر شدن باندها تنها اتّفاقی که می افتد این است که فشار مصرفی بر روی پاور خروجی زیاد می شود. پاور دستگاه شما بر حسب قدرتی که دارد تا سقفی این فشار را تحمل می کند، اما در مصرف بالاتر از آن نشتی می کند و کارایی آن با اختلال مواجه می شود. سقف این فشار را امپدانس خروجی می نامند که با اهم تعیین می شود. اکثر دستگاهها اسماً دارای خروجی چهار اهم هستند، یعنی قابیّت تحمل چهار عدد باند 16 اهم را دارند (چهار عدد باند 16 اهم وقتی با هم موازی می شوند جریان در آنها چهار برابر می شود، بنا بر این اهم آنها یک چهارم می شود! اشتباه حساب نکنید).
یک جا نوشته بود که امپدانس خروجی از حاصل تقسیم ولت خروجی بر جریان خروجی محاسبه می شود، مثلاً پاوری که در خروجی 40 ولت 10 آمپر را ظاهر می کند، احتمالاً امپدانس آن باید 4 اهم باشد. بنا بر این هرچه آمپر دستگاه شما بیشتر باشد قابلیت تحمل باندهای بیشتری را دارد. بنا بر این باید گفت امپدانس خروجی 4 اهم برای بسیاری از دستگاهها دروغ است! به همین خاطر است که بسیاری از آنها تحمّل بیش از دو عدد باند را ندارند.
برخی از دستگاهها هم برعکس، با اینکه امپدانس خروجی آنها چهار اهم ثبت شده است، اما تحمّل باندهای بیشر را هم دارند! علّت چیست؟ علّت این است که این دستگاهها به نحوی محکم کاری کرده اند که حتّی دستگاه در شرایط غیر ایده آل قابلیّت تحمّل توان اضافی را دارد؛ مثلاً دستگاه از قطعات مناسب استفاده کرده تا کمتر داغ شود، و محافظهای دستگاه کنترل جریان خروجی را به دست گرفته اند تا جریان اضافی را فیلتر کنند و شاید هم یک مقاومت داخلی بر سر راه خروجی تعبیه شده تا مقاومت نهایی پایین نیاید … جاسکو 1500 تقریباً اینگونه است.
محاسبه اهم و اصول استانداردسازی امپدانس خروجی:
در دستگاههای ضعیف شما مجبورید یا تعداد باندها را کم کنید و یا با سری- موازی کردن باندها اهم آنها را تنظیم کنید. یک راه دیگر هم استفاده از مقاومت آجری است (مثلاً مقاومت 16 اهم 10 وات برای باند 16 اهم، که به باند سری می شود)
برای باندهای کوچک که به دستگاه قوی وصل می شوند حتماً از مقاومت آجری استفاده کنید (مقاومت 8 اهم یا بیشتر برای باند 4 اهم) در غیر این صورت اگر باندها با هم موازی شده باشند، هم باندها آسیب خواهد دید و هم دستگاه!
توجّه کنید که مقاومت 4 اهم برای باند 4 اهم جریان را حدوداً نصف می کند، همینطور مقاومت 16 اهم برای باند 16 اهم ….
راه حساب مقاومت هنگامی که باندها به هم موازی شده اند این چنین است: در مثال 2 عدد باند 16 اهم و یک عدد باند 8 اهم چنین کسری را محاسبه کنید:
یک شانزدهم + یک شانزدهم + یک هشتم= چهار شانزدهم= یک چهارم
سپس کسر حاصله را معکوس کنید، می شود: چهار اهم.
هشدار: اگر مصرف خروجی شما صفر اهم شود (یعنی اتّصال) به معنای منتهای حدّ فشار به پاور است و سوختن آن قطعی است. نیز اگر مصرف بی نهایت باشد (یعنی چیزی به خروجی وصل نباشد) فریاد زدن در دستگاه می تواند برای پاور خطر ناک باشد (به جهت دیستور خروجی)، پس ولوم پاوری که مصرف نمی شود را حتماً ببندید.
برخی از دستگاهها برای خروجی خود محافظ قطع کننده دارند که وقتی مصرف پاور از تعادل خارج می شود خروجی پاور را قطع می کنند. در این دستگاهها این محافظ است که تعیین می کند شما چند عدد باند می توانید به دستگاه خود وصل کنید. با بالا رفتن حرارت پاورها این محافظ ها حساس تر می شوند. محافظها هم الگوریتم های متفاوتی دارند. برخی به جریان نشتی DC حساس هستند و برخی از مقایسه کننده استفاده می کنند…
- مکش باند:امپدانس مقاومت در حین جریان و عبور سیگنال را می گویند. این مقاومت نسبت به سیگنال AC و DC و نسبت به وضعیت مکانیکی صفحه ی بلندگو واکنش متفاوتی از خود ناشن می دهد. جریان DC اهم کمتری از خود نشان می دهد و فشار بیشتری روی باند و دستگاه ایجاد می کند. پاور حرفه ای نباید نشتی DC زیادی داشته باشد. ممکن است امپدانس یک بلندگو 16 باشد ولی اهم متر آن را 13 نشان بدهد. در واقع 16 اهم جریانی است که بلندگو هنگام عبور سیگنال صوتی از خود نشان می دهد.
از طرفی بزرگی صفحه ی بلندگو ممکن است فیدبک مضری برای پاور ایجاد کند که آن را بسوزاند! اسم آن را می گذاریم مکش باند!
تعجّب نکنید اگر دستگاه شما که توان تحمل 4 اهم را دارد، با یک باند 8 اهم قوی مثل یاماها یا EV بسوزد! أقل آن این است که محافظ پاور از خود حساسیت نشان می دهد و اجازه مصرف بیشتر را نمی دهد./
از طرفی بلندگوهایی که صفحه ی آنها خشک است و به راحتی تکان نمی خورند در فضای مغناطیسی جریان بیشتری از خود عبور می دهند. مثل یک آرمیچر که با دست جلوی چرخش آن را بگیرید. جریان بیشتری از خود عبور می دهد. به همین خاطر است که بلندگوهای بوقی به پاورها فشار ایجاد می کنند.
- تناسب باندها:ممکن است بخواهید چند بلندگوی ریز و درشت به یک دستگاه وصل کنید. اهم آنها را هم مثلاً با سری ـ موازی کردن یا مقاومت آجری تنظیم می کنید، اما نهایتاً می بینید که هنگام ورود سیگنال بعضی صدای بلندتری دارند و برخی صدای کمتری (آنقدر کم که در صدای بلندگوهای دیگر گم می شوند!). در حقیقت یک بلندگوی 12 اینچ حتی اگر 16 اهم باشد ضریب صدای بیشتری از بلندگوی 8 اینچ دارد، حتی اگر این بلندگوی 8 اینچ 4 اهم باشد و مصرف بالاتری داشته باشد.
تنها راه تعادل برقرار کردن این است که بلندگوهای مشابه را به یک کانال جدا وصل کنید. بلندگوهای 8 اینچی به یک کانال و بلندگوهای 12 اینچی به کانال دیگر…
وب سایت https://mrjelectronic.ir
روبیکا: https://rubika.ir/mrjelectronic