آموزش

اصول نگهداری از دستگاه صوتی

عواملی که می تواند برای یک دستگاه خطرناک باشد از این قرارند:

  1. اتّصال کوتاه: توضیحاتی در مورد امپدانس خروجی در مطالب قبل گفته شد . برای عملی شدن بحث این نکات را هم توجّه کنید: دستگاهها در مورد حساسیت به اتّصال کوتاه مختلف هستند، برخی از آنها کاملاً محافظت شده اند و اتّصال کوتاه هر چند در دفعات متعدّد آسیبی به آنها نمی رساند. اغلب دستگاهها اینگونه نیستند بلکه با این که خروجی را هنگام اتّصال قطع می کنند اما تکرار اتّصال حفاظت را از دست محافظ می رباید و کم کم دستگاه می سوزد. برخی از دستگاهها هم محافظی جز فیوز ندارند. این محافظ بهتر از هیچ است، اما به هیچ وجه مایه مصونیّت دستگاه شما نیست. برخی از دستگاهها هم اصلاً محافظ ندارند، این دستگاهها اگر ترانس قوی (بیش از 100 وات) داشته باشند سوختن آنها با اتّصال در عرض 1 ثانیه اتّفاق خواهد افتاد.

برای محافظت دستگاه در مقابل اتّصال شما باید کمال امنیت را در سیم باند و عایق بودن آن مراعات کنید و نگذارید زیر دست و پا یا زیر وسائل تیز قرار بگیرد. بیشترین مظنّه اتّصال فیشهای دو سر سیم باند است که به سادگی و با یک ضربه کوچک خراب می شوند و از درون اتّصال می کنند. از این فیشها کمال محافظت را به جا آورید.

هنگام فرو کردن این فیشها به داخل باند و خارج کردن آنها نیز فیش برای یک لحظه اتّصال می کند. نگذارید این لحظه طولانی شود.

  1. داغ شدن بیش از حد: داغ شدن دستگاه شما بسته به مقدار صدایی است که از آن می گیرید و تعداد باندهایی که به آن وصل می کنید و زمانی که از آن استفاده می کنید. دمای هوا نیز در داغ شدن دستگاه مؤثر است.

وقتی دستگاه در اوج صدا قرار می گیرد و دیستور می کند داغ شدن آن تساعدی است، همچنین وقتی بار مصرفی آن بیش از امپدانس خروجی آن می شود. بنا بر این اگر می خواهید دستگاه شما به مرور زمان فرسوده نشود این دو گزینه را بیشتر در نظر داشته باشید: یا باند کمتری به آن وصل کنید و یا در آن فریاد نزنید.

با مراعات این دو گزینه دیگر در مورد استفاده از دستگاه خود نگرانی نداشته باشید و مطمئن باشید که گذشت زمان مایه فرسودگی آن نمی شود (مگر در مورد برخی افکترها که پس از چند سال کار خود به خود از کار می افتند!)

  1. شوک ناگهانی: خطر شوگ ناگهانی به دستگاه در همان راستای عوامل فرسودگی دستگاه است. برای حفاظت از این حالت قبل از باز کردن دستگاه ولومهای آن را ببندید. هر ورودی هم که می خواهید به دستگاه وصل کنید ابتدا ولومِ آن را ببندید. قطع و وصل شدن سیم میکروفون نیز می تواند عامل شوک به دستگاه باشد.
  2. دیستوریشن شدید: دیستوریشن شدید نیز یکی از عوامل شوک ناگهانی به دستگاه است. منظور ما از دیستوریشن نویزی خشن است که در انتهای فشار را به دستگاه وارد می کند و ادامه پیدا کردن آن مایه داغ شدن پاور می شود. اگر دیستور در فرکانس خیلی بالا رخ بدهد، در عرض 10 ثانیه می تواند پاور را فرسوده کند و در عرض یک دقیقه آن را بسوزاند. (این دیستوریشن با صدایی شبیه تلفظ حرف سین با دم نفس می باشد که صدایی آزار دهنده است، اما ممکن است به گوش برخی نیاید). این نوع از دیستوریشن بیش از دستگاه برای باندها خطر آفرین است، یکبار شاهد بودم که باند جاسکو بر اثر 10 ثانیه دیستور شدید نیم سوز شد.

بنا بر این هنگامی که صدا و زیر دستگاه زیاد است نباید میکروفون (یا aux ورودی) قطع و وصل شود که ایجاد دیستوریشن می کند. نیز وقتی به پاور خروجی چیزی وصل نیست نباید به ورودی آن صدایی داخل شود.

هنگامی که سیم مثبت میکروفون یا aux را به فلزی که تشعشعات الکتریکی دارد وصل بکنید، باز شاهد نویز شدید خواهید بود، البته این کار برای ورودی دستگاه شما نیز می تواند خطر ناک باشد. (مثل اینکه سیم مثبت  aux را به بدنه کامپیوتر وصل کنید!)

  1. ضربه: دستگاهها معمولاً به جهت وجود ترانس در آنها سنگین هستند و برحسب سنگینیشان نیز به ضربه حساس هستند. اما قسمتی از دستگاه که به ضربه بیشتر حساس است ولومهای آن است که می تواند با ضربه از جا در بیاید (مخصوصاً ولومهای ظریفی مثل ولوم گین و ولومهای پروگرام افکت و ولومهای کشویی میکسر)

بیش از همه اینها فیشهای ورودی و خروجی به ضربه و فشار خیلی حساس هستند (مگر انواع جدید آنها مثل اسپیکن و بنُن)، اگر فیش نری ورودی و خروجی شما ضربه خورد، ببینید اگر جایی از آن لقّ شده است و تکان می خورد بدانید که باید به سرعت آن فیش را عوض کنید.

  1. ورود صدای شدید به ورودی: ورودی دستگاه نسبت به ورود صداهای شدید حساس است، شما حق ندارید صدای یک اسپیکر را به ورودی دستگاه وصل کنید! حتّی اگر ولومهای دستگاه را کم کنید.

وسائل ضبط نیز همین حکم را دارند و به ورودی آنها نباید صدای بیش از حد وارد کرد. بارها شاهد سوختن کارت صوت کامپیوتر بوده ام، به خاطر اینکه به جای صدای aux ، صدای باند به آن وصل شده بود.

  1. برق افتادن به دستگاه: اگر دستگاه شما از جهت ارت و اتّصال به زمین ایزوله نشده باشد، باید در اتّصال وسایل جانبی به آن کمال دقّت را داشته باشید. سیمی که از کارت صوت کامپیوتر به یک دستگاه وصل می کنید می تواند برای دستگاه خطرناک باشد، چون بدنه کامپیوتر برق زیادی دارد.

همچنین سیم میکروفون یا باند اگر در مسیر خود با برق برخورد داشته باشد می تواند مایه سوختن دستگاه یا یکی از ورودی های آن شود.

 

نکات متفرّقه:

  1. وقتی دستگاه شما دیستور کرده است و نمی دانید علّت آن چیست، دستگاه را خاموش کنید و پس از عیب یابی به کار دستگاه ادامه دهید. شاید یکی از پاورهای خروجی دیستور کند و شما به آن توجّهی نکنید و از پاور دیگر دستگاه استفاده کنید، در حالی که نمی دانید چه بلایی بر سر دستگاه شما دارد می آید.

نیز وقتی از خروجی صدای هوم شنیده می شود بدانید که دستگاه شما رو به موت است، پس قبل از اینکه سوختگی آن به بخشهای دیگر سیستم شما سرایت کند آن را خاموش کنید و پس از اطمینان از رفع اشکال دوباره آن را به کار گیرید.

هنگامی که ترانزیستورهای خروجی پاور از تعادل خارج شده باشند، می توانید صدای جیز جیز آنها را درون دستگاه بشنوید (به شرط اینکه فضا آرام باشد و سرتان را به دستگاه نزدیک کنید). اگر آدم پرجرئتی هستید، یک ورودی قوی مثل ام پی تری به میکروفون دستگاهتان وصل کنید و صدای ام پی تری را تا آخر زیاد کنید. به خروجی دستگاه هم چیزی وصل نکنید، کم کم ولوم زیر را زیاد کنید تا صدای جز جز ترانزیستورها را درون دستگاه بشنوید.

  1. به سوختن فیوزهای خروجی حساس باشید و بدانید که سوختن آنها بی علّت نیست. پس دنبال علّت سوختن آنها باشید. نیز وقتی فیوز را تعویض می کنید مواظب باشید که آمپر آن فیوز از حدّ استاندارد فراتر نباشد، چون در آن صورت دیگر فیوز خاصیّت محافظ بودن خود را از دست می دهد.
  2. اگر دستگاه شما ثابت نیست و جا به جا می شود، باید از سیم برق آن بیشتر محافظت کنید. سیم برق بخشی متحرّک و آواره از یک دستگاه است که قرار است سالها برای شما کار کند، نگذارید این سیم زیاد کشیده شود یا در قسمت نزدیک اتّصالاتش تابیده شود. چون سیم برق متحمّل جریان زیادی است و اگر از درون کم کم پوسیده شود بر اثر جریان زیاد آب خواهد شد.

خراب شدن سیم هم به معنای قطع و وصل شدن دستگاه است که می تواند برای دستگاه و باندها خطر آفرین باشد.

  1. خش ولومها: با گذشتن زمان ممکن است ولومهای دستگاه به خش بیفتند و در صدا ایجاد خِش خش کنند. آری، ولومها با گذشت زمان سولفات می بندند که راحتترین کار برای رفت آن تاباندن مداوم و شدید ولومها است. اگر ولوم برای مدّت زیاد ثابت بماند زنگ می زند یا خاک می بندد که شما با تاباندن این ولومها می توانید خش آنها را برطرف کنید.

گاهی حتّی سولفات در ولومها تأثیر سوء بر صدای خروجی می گذارد و مایه عدم ثبات صدا و کم و زیاد شدن اتّفاقی آنها می شود. از این اشکال در دستگاهها نترسید و مشکل را با راه حلی که بیان شد، رفع کنید.

برای برطرف کردن سولفاتها اسپری های مخصوصی هم وجود دارد که البته استفاده از آنها توصیه نمی شود.

 

لطفا نظر خود را در مورد مطالب برای و دوستان دیگر ارسال کنید

موفق و پیروز باشید

 

وب سایت:  https://mrjelectronic.ir

روبیکا: https://rubika.ir/mrjelectronic

ایتا: https://eitaa.com/mrjelectronic

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *